18 กุมภาพันธ์ 2556 (บทความ) เรื่องราวกับความคิด // โอกาสมาจากความชุลมุน

ประเด็นหลัก


ธุรกิจทีวีของไทยกำลังอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ เป็นความสัมพันธ์ที่ซับซ้อน ทับซ้อน และต่อเนื่อง ทั้งมีกระบวนการหลอมรวมกันอย่างสับสน ระหว่างทีวีเดิม (Free TV) ทีวีบอกรับ (Pay TV) จากระบบสัมปทาน ทีวีดาวเทียม และ Digital TV

ในความสับสนและซับซ้อน นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่มักมองไปที่ความได้เปรียบของผู้ประกอบการรายใหญ่รายเดิม ขณะที่ผมมองว่าเป็นโอกาสของรายใหม่ด้วยเช่นกัน

มาจากฐานความเชื่อของตนเอง ที่ว่ารายใหญ่รายเดิมต้องมีแรงเฉื่อยในการพยุงรักษาและเคลื่อนย้ายโครงสร้างเดิมสู่โมเดลธุรกิจใหม่ รายเก่ามักอ้างอิงประสบการณ์เดิมที่เชื่อว่าเป็นสูตรสำเร็จ กรณีการแข่งขันช่วงชิงลิขสิทธิ์ฟุตบอล Premier league ที่ต้องตกอยู่กับรายใหม่ -CTH หรือความจำเป็นของ true Vision ในเครือธุรกิจยักษ์ใหญ่ซีพี จำต้องร่วมมือกับรายเล็กโนเนมอย่าง PSI




_____________________________________________




Digital TV

คอลัมน์ เรื่องราวกับความคิด

ปรากฏการณ์ Digital TV กับสังคมไทย เป็นเรื่องที่ตื่นเต้นอีกเรื่องหนึ่งที่กำลังเกิดขึ้น ในเชิงธุรกิจแล้วเป็นเรื่องโอกาสและการสร้างสรรค์อย่างน่าสนใจ อย่างน้อยก็มีสีสันมากกว่าเรื่อง 3G

เชื่อกันว่าภายในปีนี้ สังคมไทยจะมีทีวีใหม่อีก 48 ช่อง โดยระบบใหม่จะทำให้จอสีเหลี่ยมตามอาคารบ้านเรือนทั่วประเทศ มีความสามารถมากขึ้นกว่าเดิมอย่างมหัศจรรย์ จากเทคโนโลยีที่พัฒนาไปไกลในขั้นสำคัญ จาก Analog สู่ Digitalเทคโนโลยีสำคัญเกี่ยวกับทีวีมีความคมชัดสูง (High Definition) ทีวีระบบสามมิติ (3D) ทีวีลักษณะโต้ตอบ (Interactive) เช่น VDO-on-Demand และทีวีเคลื่อนที่ (TV-on-Mobile) ไปจนถึงเป็นส่วนหนึ่งของการบริการทางการเงิน เพื่อตอบสนองกับวิถีชีวิตสังคมสมัยใหม่ ที่มีความสัมพันธ์กับ Social technology และ Social media อย่างแนบแน่น

ผู้บริโภค

ผมค่อนข้างมีความเห็นสวนทางกับกระแสทั่วไปเกี่ยวกับความกังวล ว่าด้วยสังคมไทยจะต้องใช้เวลามากพอสมควรในการปรับตัวเข้ากับ Digital TV เช่นเดียวกับบางประเทศ



ผมเชื่อว่าสังคมไทยมีความอ่อนไหวกับกระแสโลกอย่างน่าทึ่ง โดยเฉพาะสังคมเมืองและหัวเมือง ปรากฏการณ์เหล่านั้นเกิดขึ้นมาแล้ว โดยเฉพาะปรากฏการณ์เกี่ยวกับสินค้าไลฟ์สไตล์ และเชื่อมโยงกระแสสังคม

การเปลี่ยนผ่านระบบสู่ Digital TV มิใช่เรื่องเทคโนโลยี หากเป็นกระแสสังคม ซึ่งบังเอิญความพยายามเปลี่ยนผ่านระบบนี้ในสังคมไทยเกิดขึ้นท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านของหลายประเทศทั่วโลก ภายใต้การพัฒนาเทคโนโลยีหรือระบบ Digital TV ระดับโลก อยู่ในระยะที่สุกงอมเพียงพอด้วย ถือเป็นจังหวะที่มีโมเมนตัมที่แรงพอจะทำให้สังคมไทยตื่นเต้นและถูกกระชากเข้าสู่กระแสอันเชี่ยวกรากได้ไม่ยาก

ในภาพกว้าง Digital TV ยังมีพลังเสริม นอกจากตัวมันเองด้วย เพราะการเปลี่ยนผ่านระบบอยู่ท่ามกลางกระแสของการตื่นตัว วิถีชีวิตสมัยใหม่ เชื่อมโยงโดยเฉพาะกับ Smart phone กับ Social media กลายเป็นระบบที่หลอมรวมอย่างน่าตื่นเต้น มีพลังมากขึ้นอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน

ผู้ประกอบการ
โอกาสมาจากความเท่าเทียม

หนึ่ง-การเปิดประมูล Digital TV มีความแตกต่างกับการประมูลใบอนุญาต 3G อันอื้อฉาวมากทีเดียว การประมูลใบอนุญาตสื่อสารไร้สาย 3G เป็นการจัดระบบผลตอบแทนของรัฐใหม่ มีความต่อเนื่องจากระบบสัมปทานเดิมให้มีความชัดเจนและ (ดูเหมือน) เท่าเทียมมากขึ้น จากโครงการสัมปทานเดิมที่มีลักลั่น แต่ความเป็นไปเท่าที่จับต้องและติดตามผลที่ออกมาเป็นการสร้างความเข้มเข้มต่อเนื่องเฉพาะให้กับกลุ่มธุรกิจเดิม

ส่วนการประมูลใบอนุญาต Digital TV มีแนวคิดพื้นฐาน มาจากความจำเป็นต้องเปลี่ยนระบบทั่วทั้งสังคมจาก Analog สู่ Digital โดยหวังว่าหลังจากการเปลี่ยนผ่านระบบในมิติทางสังคมเป็นไปอย่างสมบูรณ์แล้ว จึงจะตามมาด้วยแนวคิดพื้นฐานว่าด้วยผลตอบแทนของรัฐ อันเนื่องมาจากผู้ประกอบการ Digital TV ทุกราย จะเข้ามาอยู่ในระบบมาตรฐานว่าด้วยผลตอบแทน และการกำกับของรัฐ

สอง-การลงทุน Digital TV เป็นโครงการใหม่ตั้งแต่ต้น แม้จะมีการมองว่าเป็นความต่อเนื่อง จากสัมปทานทีวีเดิมอยู่บ้าง แต่เนื่องจากระบบทีวีเดิมส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่ภายใต้ Subscriber base เช่นสื่อสารไร้สาย ความต่อเนื่องของฐานผู้ชมจึงเป็นเรื่องความสามารถของการบริการจัดการมากกว่าการส่งต่อความได้เปรียบที่เป็นทุนเดิม การลงทุน Digital TV ใช้เงินน้อยกว่าระบบสื่อสารไร้สาย แม้ว่านักวิเคราะห์บางรายระบุใช้เงินในระดับพันล้านบาทขึ้นไป อาจเป็นอุปสรรคต่อการเข้ามาของผู้ประกอบการ

รายเล็ก พิจารณาจากตรรกะพื้น ๆ อาจเป็นความจริง แต่สังคมธุรกิจไทยยุคใหม่ ได้สร้างผู้ประกอบการจำนวนมากที่มีความสามารถระดมทุนระดับพันล้านบาทอย่างมากมาย โดยเฉพาะกลุ่มลงทุนหน้าใหม่ที่ไม่มีใครรู้จัก กลุ่มนักลงทุนเหล่านี้ไม่เพียงอยู่ในเมืองหลวง หากอยู่ในหัวเมืองด้วย ทั้งนี้ยังรวมไปถึงกลุ่มลงทุนรายเล็กๆ หลายราย ที่สามารถ
รวมตัวกันเข้ามาสู้เวทีที่เปิดกว้างได้ด้วย

นี่คือปรากฏการณ์ใหม่และโอกาสใหม่ที่เปิดขึ้นอย่างเท่าเทียมมากขึ้น ซึ่งแตกต่างจากบริบทเดิมของการเกิดขึ้น ธุรกิจทีวียึดครองตลาดไว้อย่างเหนียวแน่นในปัจจุบัน ผู้ประกอบการเก่าล้วนมาจากระบบอุปถัมภ์ มาจากการฉกฉวยโอกาสที่ถูกเปิดอย่างปกปิด ตำนานการเกิดขึ้นของทีวีช่อง 3 และช่อง 7 เป็นเรื่องเฉพาะกรณีมาก ๆ ที่เข้าใจดีอยู่แล้ว (ผมเคยเขียนถึงเรื่องนี้ มาเป็นครั้งคราว หาอ่านได้ใน htpp//:viratts.wordpress.com)

โอกาสมาจากความชุลมุน

ธุรกิจทีวีของไทยกำลังอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ เป็นความสัมพันธ์ที่ซับซ้อน ทับซ้อน และต่อเนื่อง ทั้งมีกระบวนการหลอมรวมกันอย่างสับสน ระหว่างทีวีเดิม (Free TV) ทีวีบอกรับ (Pay TV) จากระบบสัมปทาน ทีวีดาวเทียม และ Digital TV

ในความสับสนและซับซ้อน นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่มักมองไปที่ความได้เปรียบของผู้ประกอบการรายใหญ่รายเดิม ขณะที่ผมมองว่าเป็นโอกาสของรายใหม่ด้วยเช่นกัน

มาจากฐานความเชื่อของตนเอง ที่ว่ารายใหญ่รายเดิมต้องมีแรงเฉื่อยในการพยุงรักษาและเคลื่อนย้ายโครงสร้างเดิมสู่โมเดลธุรกิจใหม่ รายเก่ามักอ้างอิงประสบการณ์เดิมที่เชื่อว่าเป็นสูตรสำเร็จ กรณีการแข่งขันช่วงชิงลิขสิทธิ์ฟุตบอล Premier league ที่ต้องตกอยู่กับรายใหม่ -CTH หรือความจำเป็นของ true Vision ในเครือธุรกิจยักษ์ใหญ่ซีพี จำต้องร่วมมือกับรายเล็กโนเนมอย่าง PSI

คงไม่เกินเลยหากจะสรุป ว่าการเกิดขึ้นอย่างโดดเด่นของ CTH และ PSI มาจากสมมติฐานที่ว่าโอกาสมาจากความชุลมุนการสร้างสรรค์ใหม่

ผมเชื่อว่าในสถานการณ์หัวเลี้ยวหัวต่อสำคัญ อันเนื่องมาจากการพลิกโฉมหน้าของอุตสาหกรรม เทคโนโลยีและธุรกิจ นอกจากจะมีการปรากฏตัวขึ้นของผู้มาใหม่ ผู้แข่งขันรายใหม่ ที่มาจากธุรกิจข้างเคียงหรือธุรกิจอื่น ๆ แล้ว ยังเกิดการปรากฏขึ้นของโมเดลธุรกิจใหม่ ๆ ที่ไม่สามารถคาดเดาได้อย่างชัดเจนด้วย

เทคโนโลยีและการประยุกต์ Digital TV เป็นเทคโนโลยีระดับโลกที่มีผู้คนสามารถเข้าถึง เข้าใจอย่างไม่จำกัด ท่ามกลางการพัฒนา แม้ว่าจะไปไกลมากแล้ว แต่ยังมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง การประยุกต์เทคโนโลยีเป็นเรื่องความคิดสร้างสรรค์ เป็นเรื่องการศึกษาบทเรียนซึ่งกันและกันในระดับโลก ฐานของเทคโนโลยีและการประยุกต์ เป็นพื้นฐานของโอกาสใหม่ของผู้คนที่ติดตามอย่างใกล้ชิดและศึกษาอย่างลึกซึ้ง โดยสามารถนำมาใช้กับสังคมที่มีบุคลิกเฉพาะของท้องถิ่นได้อย่างดี

วงจรและแง่มุมทางธุรกิจ Digital TV เป็นระบบที่มีห่วงโซ่ในหลายมิติ ทั้ง Digital TV เอง มีหลายด้าน ในฐานะ Platform provider และ Content provider ทั้งนี้อาจรวมไปถึงการเปลี่ยนผ่าน การหลอมรวมและการเชื่อมต่ออย่างสร้างสรรค์ ระหว่างระบบทีวีหลากหลายในประเทศด้วยระฆังเริ่มโหมโรงแล้ว

http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1361163288&grpid=no&catid=02&subcatid=0200